برآورد پارامتریک جبهة پیشروی آب در آبیاری نواری خاک‌های سنگریزه‌ای با استفاده از رطوبت اولیة خاک

Authors

  • سینا بشارت مربی و عضو هیئت علمی گروه مهندسی آب دانشکده کشاورزی دانشگاه ارومیه
  • مهدی همایی استادیار گروه خاکشناسی دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس
  • مهدی کوچک‌زاده استادیار گروه آبیاری و زهکشی دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس
Abstract:

آبیاری سطحی به دلیل سادگی و اینکه به دستگاه­های ویژه­ای نیاز ندارد، از رایج‌ترین روش­های آبیاری به شمار می‌آید.  سرعت پیشروی آب در سطح خاک، یکی از عوامل مهم در طراحی و مدیریت آبیاری سطحی است.  سرعت پیشروی آب، خود از رطوبت اولیة خاک، شیب، بافت خاک، ساختمان خاک، و دبی ورودی و دمای آب تأثیر می‌پذیرد.  رطوبت اولیة خاک موثرترین عامل بر فرآیند نفوذ است.  تغییرات نفوذ نیز فرآیند پیشروی را تحت تأثیر قرار می‌دهد.  در مدل­های ریاضی موجود پیش‌بینی پیشروی، مقدار نفوذ با استفاده از روابط تجربی محاسبه می­شود که فقط تابعی از زمان نفوذ هستند.  از این رو، اثر تغییرات رطوبت در نیمرخ خاک بر نفوذ نادیده گرفته می‌شود.  هدف از این پژوهش، بررسی اثر رطوبت اولیة خاک بر فرآیند پیشروی در خاک­های سنگریزه‌ای است.  برای این منظور، 8 نوار به طول 60 متر و عرض 5/1 ­متر با شیب 5/0 درصد ایجاد شد.  در هر یک از نوارها، برای رطوبت­های اولیة 2 تا 48 درصد، پیشروی اندازه‌گیری و ثبت شد.  در رطوبت­های اولیة کمتر از 6 درصد، جبهة پیشروی آب در مدت زمان بین 1000 تا 1500 ثانیه به انتهای نوار رسید.  این زمان، برای رطوبت­های اولیة  بیشتر از 20 درصد بین 400 تا 500 ثانیه بود.  ارتباط بین پارامترهای معادلة پیشروی و رطوبت اولیة خاک به شکل معادلات مختلف به دست آمد.  نتایج نشان می­دهد که توابع به دست آمده می‌توانند به خوبی بر نتایج حاصل از آزمایش برازش یابند.  با این حال، بین نتایج محاسباتی و داده‌های مشاهداتی گسستگی اندک وجود داشت که (کمتر از 10 درصد) بود.  نتایج همچنین نشان می­دهد که تغییرات رطوبت اولیه، تأثیری قابل توجه بر سرعت پیشروی آب در نوار دارد و در نظر گرفتن تأثیر رطوبت اولیة خاک بر ضرایب معادلة پیشروی، موجب پیش‌بینی دقیق‌تر آن می‌شود.  در نتیجه، برآورد زمان ‌نفوذ در نقاط مختلف در طول نوار با خطایی کمتر قابل محاسبه است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

برآورد پارامتریک جبهة پیشروی آب در آبیاری نواری خاک های سنگریزه ای با استفاده از رطوبت اولیة خاک

آبیاری سطحی به دلیل سادگی و اینکه به دستگاه­های ویژه­ای نیاز ندارد، از رایج ترین روش­های آبیاری به شمار می آید.  سرعت پیشروی آب در سطح خاک، یکی از عوامل مهم در طراحی و مدیریت آبیاری سطحی است.  سرعت پیشروی آب، خود از رطوبت اولیة خاک، شیب، بافت خاک، ساختمان خاک، و دبی ورودی و دمای آب تأثیر می پذیرد.  رطوبت اولیة خاک موثرترین عامل بر فرآیند نفوذ است.  تغییرات نفوذ نیز فرآیند پیشروی را تحت تأثیر قر...

full text

بررسی تاثیر رطوبت اولیه خاک بر جبهه پیشروی آب در آبیاری سطحی (نواری) در خاکهای سنگریزه ای

نتایج این تحقیق نشان می دهد که تغییرات رطوبت اولیه، تاثیری قابل توجه بر سرعت پیشروی جبهه آب می گذارد. در نظر گرفتن تاثیر رطوبت اولیه خاک بر ضرایب معادله پیشروی ، موجب پیش بینی دقیق تر آن می شود. در نتیجه برآورد زمان فرصت نفوذ در نقاط مختلف در طول نوار با خطای کمتری قابل محاسبه بوده و می توان سیستمی با راندمان بالاتر و تلفات و نشت کمتر طراحی کرد.

15 صفحه اول

ارائة مدل بهینه‌سازی برآورد پارامترهای نفوذ و ضریب زبری آبیاری نواری با استفاده از داده‌های پیشروی و رواناب

نفوذ، مهمترین و دشوارترین پارامتر در ارزیابی سامانه‌های آبیاری سطحی است. در این مطالعه، به‌منظور برآورد پارامترهای نفوذ معادلة کوستیاکف- لوئیس و ضریب زبری مانینگ در سامانه‌های آبیاری نواری انتهاباز، روش بهینه‌سازی بر اساس معادلة بیلان حجمی توسعه و ارزیابی شد. پارامترهای نفوذ و ضریب زبری با استفاده از داده‌های پیشروی و رواناب برآورد شد. برای اعتبارسنجی روش پیشنهادی، از اطلاعات آزمایش‌های میدانی ...

full text

شبیه‌سازی توزیع رطوبت در خاک تحت آبیاری قطره‌ای با آب شور با استفاده از مدل SWAP

تعیین شکل توزیع رطوبت در خاک مستلزم صرف وقت وانجام آزمایش‌های صحرایی پرهزینه است. مدل‌های شبیه‌ساز جایگزین مناسبی درپاسخ‌گویی به مسائل مربوط به حرکت وتوزیع آب هستند.در این پژوهش، شبیه‌سازی رطوبت خاک تحت آبیاری قطره‌ای با مدل SWAP انجامگرفت وکارآیی مدل فوق درمقایسه بانتایج میدانی ارزیابی شد.مدلSWAP  براساس اطلاعات اندازه‌گیری شده ازمزرعه تحقیقاتی دانشکده مهندسی علوم آب دانشگاه شهیدچمران اهواز تح...

full text

برآورد منحنی مشخصه آب خاک با استفاده از مدل پارامتریک مقیاس‏گذاری شده

اندازه‏گیری مستقیم منحنی مشخصه آب خاک به دلیل تغییرپذیری مکانی و زمانی زیاد خصوصیات هیدرولیکی، کاری دشوار و پرهزینه است، لذا تخمین منحنی مشخصه آب خاک با استفاده از ویژگی‏های زودیافت پایه‏ای خاک مورد توجه واقع شده است. در این پژوهش، از داده‏های پراکنش اندازه‏ای ذرات 12 نمونه خاک پایگاه اطلاعات داده‏ای UNSODA برای مقایسه مدل‏های پارامتریک مقیاس‏گذاری شده و نرم افزار ROSETTA استفاده شد. نتایج نشان...

full text

توسعة رابطۀ برآورد نفوذ آب در خاک با استفاده از مقیاس‌سازی در آبیاری جویچه‌ای

تغییرات مکانی و زمانی نفوذ، مدیریت سیستم­های آبیاری سطحی و به ویژه آبیاری جویچه­ای را پر هزینه، زمان­بر و پیچیده می­سازد.  در آبیاری جویچه­ای، پارامترهای نفوذ برای دبی­های ورودی متفاوت، شکل هندسی جویچه و مقدار آب خاک، متغیر هستند و از این­رو ارائةرابطه­ای کلی برای نفوذ دشوار است.  یکی از روش­های مناسب برای تعیین رابطۀ کلی نفوذ، استفاده از مقیاس‌سازی است.  در این مقاله نشان داده شده که به کمک آن...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 7  issue 2

pages  103- 114

publication date 2006-08-23

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023